"Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ"

Τετράδια Ψυχιατρικής

Αρχείο

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Κατερίνα Μάτσα

Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΟΨΙΜΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Επιστημολογικά και άλλα ζητήματα (A΄ Μέρος)

Οι επιστημονικές ανακαλύψεις και η τεχνολογική πρόοδος της εποχής μας δημιουργούν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης της Ιατρικής. Η μελέτη του ανθρώπινου γονιδιώματος, η ίαση σοβαρών ασθενειών, η επέκταση του προσδόκιμου επιβίωσης των ανθρώπων αποτελούν δείγματα αυτών των δυνατοτήτων.

          Γιατί, όμως, αυτές δεν μπόρεσαν ν’ αναπτυχθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να κάνουν καλύτερη τη ζωή του σημερινού ανθρώπου, ανακουφίζοντας τον πόνο, τη δυστυχία, την απελπισία του; Γιατί ο κάτοικος της Ιαπωνίας σήμερα έχει διπλάσιο προσδόκιμο επιβίωσης από τον κάτοικο της Σιέρα Λεόνε ή της Ουγκάντα; Γιατί η παιδική θνησιμότητα στην Αφρική είναι διπλάσια απ’ ότι στη Δύση;1 Γιατί παρά την τεράστια επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο εξακολουθούν ακόμα να σκοτώνουν εκατομμύρια ανθρώπους αποδεκατίζοντας τον πληθυσμό της γης, ιδιαίτερα στις φτωχές χώρες, στις φτωχές συνοικίες των πλούσιων χωρών, στα στρατόπεδα των προσφύγων, ασθένειες όπως η φυματίωση, η πνευμονία, η ελονοσία, οι γαστρεντερικές λοιμώξεις, το AIDS; Γιατί να αυξάνονται σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα, σε όλες τις χώρες του κόσμου και σε όλο και πιο νεανικούς πληθυσμούς τα ποσοστά των αυτοκαταστροφικών πράξεων και οι συχνά βάρβαρες, εκφράσεις της βίας σε όλες τις μορφές της;

          Ποιο χαρακτήρα παίρνει σήμερα ή κρίση της Ιατρικής και μέσα σε ποιους όρους αναπτύσσεται;

          Η αναζήτηση απαντήσεων σ’ όλα αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα περνά μέσα από την εξέταση των βασικών παραμέτρων αυτής της κρίσης, από την εμπορευματοποίηση της Υγείας ως τη βιοπολιτική της βιοεξουσίας του κεφαλαίου.

Εμπορευματοποίηση της Υγείας

Σε μια παγκοσμιοποιημένη καπιταλιστική οικονομία η Ιατρική τείνει να υποταχθεί ολοκληρωτικά στους τυφλούς νόμους της αγοράς. Δύο στρατηγικής σημασίας αλλαγές έχουν πραγματοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες στο χώρο της Υγείας 2 .

          Η πρώτη αφορά τη ‘’διαχείριση της περίθαλψης’’ (managed care) που άρχισε ήδη από τη δεκαετία του ’80 να προωθείται σε πολλές Πολιτείες της Αμερικής και μετά στην Ευρώπη, και περιλαμβάνει ένα αναπτυσσόμενο σύστημα διαφόρων συνδυασμών προμηθευτών και αγοραστών που αλληλεξαρτώνται με εμπορευματικές – χρηματικές σχέσεις, αναλαμβάνοντας την ιατρική φροντίδα των αρρώστων.

          Η δεύτερη αφορά την λειτουργία σε μεγάλη κλίμακα ήδη από τη δεκαετία του ’90 της ‘’Ιατρικής για το κέρδος’’ (for profit Medecine), με την ανάπτυξη τεράστιων ιδιωτικών εταιρειών, που ελέγχουν την ιατρική πράξη αλλά και την κλινική έρευνα, μέσα από διαφόρους οργανισμούς, τύπου CRO (Contract – Research – Organizations), SMO  (Site – Management organizations)  και άλλων3.

          Η επέκταση του χρηματιστικού κεφαλαίου ευνόησε τις συγχωνεύσεις πολλών εταιρειών υγείας με συνασπισμούς προμηθευτών, όπως και συγχωνεύσεις μικρών νοσοκομείων με άλλες Υπηρεσίες Υγείας, τύπου Integrated Health Care Systems, την άλωση του χώρου από τα συγκροτήματα ‘’αγοραστών υπηρεσιών Υγείας’’, τις εταιρείες διαχείρισης της περίθαλψης (managed care corporations) τις Ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Οι τελευταίες μαζί με τις φαρμακευτικές και τις εταιρίες παραγωγής νοσοκομειακών υλικών, σε στενή συνεργασία με γιατρούς του ιδιωτικού αλλά και του δημοσίου τομέα Υγείας σχηματίζουν το γνωστό ιατροβιομηχανικό σύμπλεγμα (medical – industrial complex) που παίζει καταλυτικό ρόλο στη διαδικασία εμπορευματοποίησης της Υγείας.

Σύμφωνα με τον V. Navaro4, οι ασφαλιστικές εταιρείες  της Αμερικής διέθεσαν 60 εκατομμύρια δολάρια κατά τη δεκαετία 1981- 1991 για να δωροδοκήσουν μέλη του Κογκρέσου, προκειμένου να περάσουν νομοθετικές ρυθμίσεις που τις ευνοούσαν.

  Μέσα σε όρους βαθιάς κρίσης του συστήματος οι ανάγκες της παγκοσμιοποιημένης καπιταλιστικής αγοράς επιβάλλουν την ανάπτυξη της ελεύθερης αγοράς της Υγείας. Αυτό πρακτικά σημαίνει την επιβολή σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα νεοφιλελεύθερων πολιτικών στο χώρο της Υγείας, την κατάλυση του κράτους πρόνοιας, την επιβολή μέτρων άμεσης και έμμεσης ενίσχυσης του Ιδιωτικού Τομέα Υγείας, την λειτουργία των υγειονομικών μονάδων με βάση Ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, ως καπιταλιστικών επιχειρήσεων.

Η καλή λειτουργία αυτών των επιχειρήσεων κρίνεται πια με εξωϊατρικά κριτήρια . Είναι βασικά η συμπίεση του συνολικού κόστους, η περιστολή των ελλειμμάτων, η εξοικονόμηση πόρων που υπαγορεύουν την εφαρμοζόμενη πολιτική.

Η αποδοτικότητα συναρτάται απόλυτα με το κόστος (cost-efficiency) που σαν δαμόκλειο σπάθη υψώνουν πάνω απ’ τα κεφάλια των εργαζομένων οι managers που εσχάτως θεσμοθετήθηκαν και στα Δημόσια νοσοκομεία, αποκτώντας λόγω του ρόλου τους τεράστιες εξουσίες. Η άσκηση αυτών των εξουσιών συνεπάγεται τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων σε επίπεδο οικονομικό και πολιτικό, μεταβάλλοντας τόσο τους όρους όσο και το χαρακτήρα της εργασίας των λειτουργών υγείας.

Ως τοποτηρητές του εκσυγχρονισμού και συντονιστές μιας σύγχρονης, ορθολογικής διαχείρισης των οικονομικών του νοσοκομείου οι  managers, στα πλαίσια της γενικότερης πολιτικής της λιτότητας που εφαρμόζεται, είναι υποχρεωμένοι να επιβάλλουν περικοπές στον αριθμό των εργαζομένων στους μισθούς και τα επιδόματά τους, στον αριθμό των νοσοκομειακών κλινών, στο είδος και την ποσότητα των χρησιμοποιούμενων μηχανημάτων  και υλικών της καθημερινής κλινικής, χειρουργικής και άλλης πράξης. Είναι υποχρεωμένοι να κάνουν οικονομία ακόμα και στις σύριγγες, τους δοκιμαστικούς σωλήνες, το εξοπλισμό των εργαστηρίων και γενικά σε ό,τι συνιστά τα λειτουργικά έξοδα του νοσοκομείου. Η ανθρώπινη Υγεία σήμερα εξαρτάται από παράγοντες όπως η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, οι συνθήκες εργασίας, η ανεργία, η περιβαλλοντική πολιτική, το κυβερνητικό χρέος, η διαφθορά των κυκλωμάτων της Υγείας5.

Σ’ αυτά τα πλαίσια διαμορφώνονται οι όροι μέσα στους οποίους προσφέρουν τις υπηρεσίες τους οι εργαζόμενοι, αλλά και το κλίμα μέσα στο οποίο ασκείται η Ιατρική. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, όπου και οι γιατροί εργάζονται πια με σύμβαση ορισμένου χρόνου, λειτουργώντας ως όμηροι της εργοδοσίας,  η ίδια η ιατρική πράξη αλλάζει χαρακτήρα και εμπορευματοποιείται καθολικά, ενώ ο ασθενής αντιμετωπίζεται ως πελάτης (client). 

Η τεράστια πρόοδος της βιοτεχνολογίας και γενικά της ιατρικής γίνεται μοχλός της καθολικής εμπορευματοποίησης της υγείας. Υπολογίζεται ότι τα κέρδη των εταιρειών βιοτεχνολογίας από την εκμετάλλευση του ανθρώπινου γονιδιώματος θα φτάσουν το 2005 στα 110 δισεκατομμύρια δολάρια, τη στιγμή που το 1998 ήταν 20-30 δις.1

Μια άλλη πλευρά αυτής της καθολικής εμπορευματοποίησης του αγαθού της Υγείας είναι και η αλόγιστη υπερσυνταγογράφηση απ’ τους γιατρούς και η υπερκατανάλωση φαρμάκων απ’ τους ασθενείς. Κατά τον E. Zarifian6, η συνταγογράφηση αυξάνεται κατά 20% το χρόνο, ενώ το 40% των φαρμάκων κάθε είδους που αναγράφονται στις συνταγές πετιούνται στα σκουπίδια από τους ίδιους τους ασθενείς, που αρνούνται, για διάφορους λόγους να τα καταναλώσουν.

Με βάση μελέτες που έχουν δημοσιευθεί7, αποδεικνύεται ότι οι γιατροί των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής υπερσυνταγογραφούν αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται ανθεκτικά στελέχη, να αυξάνεται η διάδοση των λοιμώξεων και να επιβαρύνεται η υγεία όλου του πληθυσμού.

Οι πιέσεις που ασκούνται πάνω στους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων για να συνταγογραφούν αφειδώς και ουσιαστικά καθ’ υπόδειξη των εταιρειών είναι πολύ μεγάλες. Γίνονται ακόμα μεγαλύτερες όσο αναπτύσσεται το marketing των εταιρειών, που διαμορφώνει και μέσα στο κοινό τους κατάλληλους όρους για την προώθηση των φαρμάκων που «πιάνουν» στην αγορά. Και αυτό το εξασφαλίζουν συνήθως, οι μεγάλες εταιρείες, προϊόντα συγχωνεύσεων μεγάλης κλίμακας, που βγαίνουν νικήτριες στο παιχνίδι του άγριου, θεμιτού ή αθέμιτου ανταγωνισμού με τις αντίπαλες εταιρείες.

Σε κάποιες περιπτώσεις προωθούνται στην αγορά φάρμακα και μάλιστα πολύ ακριβά για νόσους που μπορούν ν’ αντιμετωπισθούν αποτελεσματικότερα με άλλες θεραπευτικές μεθόδους.8

Στο χώρο του φαρμάκου όλα κινούνται με βάση τους νόμους της ελεύθερης καπιταλιστικής αγοράς όπου κυριαρχεί η μάχη των τιμών, το marketing, οι προμήθειες, οι δωροδοκίες, ο διαρκής πόλεμος για νέους πελάτες και νέες αγορές φαρμάκων, η κατευθυνόμενη συνταγογράφηση, η δημιουργία τεχνητών αναγκών και διεύρυνσης της αγοράς συγκεκριμένων φαρμάκων.

Όπως μαθαίνουμε απ’ το Διαδίκτυο9, οι φαρμακευτικές εταιρείες δαπανούν 5 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο για να στέλνουν ιατρικούς επισκέπτες στα ιδιωτικά ιατρεία. Στα γραφεία της εταιρείας φυλάσσεται ο φάκελος κάθε γιατρού, με πληροφορίες για τα χόμπι του, τα ονόματα των μελών της οικογενείας του, τις προτιμήσεις του, μουσικές, γαστρονομικές, ακόμα και ενδυματολογικές. Με βάση αυτό το φάκελο οι ιατρικοί επισκέπτες είναι πάντα έτοιμοι να προσφέρουν στο συγκεκριμένο γιατρό μικρά και μεγάλα δώρα, βιβλία, computers, κλιματιστικά, αεροπορικά εισιτήρια, κρουαζιέρες, εκδρομές, συνδρομές σε περιοδικά, εγγραφές σε συνέδρια, ακόμα και προμήθεια για την συνταγογράφηση συγκεκριμένου φαρμάκου.

Μέσα απ’ την ευγένεια και το χαμόγελο του ιατρικού επισκέπτη περνά συνήθως το πιο επιθετικό marketing των φαρμακευτικών εταιρειών.

Υποτάσσοντας τα πάντα στο κυνήγι του κέρδους οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν διστάζουν να βάζουν σε δεύτερη μοίρα εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές. Ενδεικτική είναι η στάση των εταιρειών Glaxo Smith Kline που έσυραν στις αρχές του 2001 στα δικαστήρια τις κυβερνήσεις της Νότιας Αφρικής και άλλων αφρικανικών χωρών για να τις εμποδίσουν να πατεντάρουν σε φτηνά σκευάσματα τα φάρμακα τους ενάντια στον ιό του AIDS. Πρέπει να αναφέρουμε ότι απ’ τα 34 εκατομμύρια ανθρώπων που έχουν μολυνθεί απ’ τον ιό του AIDS  τα 25 εκατομμύρια ζουν στην νοτίως της Σαχάρας Αφρική και απ’ αυτούς μόνο 25.000 πάσχοντες παίρνουν φαρμακευτική αγωγή. Οι υπόλοιποι αφήνονται στην τραγική μοίρα τους γιατί δεν έχουν ούτε οι ίδιοι αλλά ούτε και οι κυβερνήσεις τους τη δυνατότητα να πληρώσουν  τις υπέρογκες τιμές που οι εταιρείες επιβάλλουν σ’ αυτά τα φάρμακα.10 Τη δίκη βέβαια την έχασαν κάτω απ’ τη διεθνή κατακραυγή και τις κινητοποιήσεις των ακτιβιστών. Το πρόβλημα όμως σχετικά με τη στάση και το ρόλο τους για την αντιμετώπιση της ασθένειας παραμένει εξαιρετικά σοβαρό. Άλλωστε οι ανισότητες στο χώρο της Υγείας, τόσο μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών χωρών όσο και μεταξύ των τάξεων κάθε χώρας αποτελούν πλευρές του φαινομένου της εμπορευματοποίησης της Υγείας και βαθαίνουν όσο αυτή παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις. Όπως δείχνει καθαρά το παράδειγμα της Ελλάδας η διαρκής υποχρηματοδότηση των υπηρεσιών Υγείας από το κράτος και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης είναι οι κύριοι παράγοντες δημιουργίας των τεράστιων  ανισότητων σε βάρος των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων. Όπως αποδεικνύεται από σχετική έρευνα της Σχολής Δημόσιας Υγείας που έγινε σε συνεργασία με το University College of London για λογαριασμό της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας11 οι ιδιωτικές δαπάνες για την Υγεία στην Ελλάδα (αυτές δηλαδή που προέρχονται κατευθείαν από την τσέπη των ασθενών και αφορούν ιατρικές επισκέψεις, εργαστηριακές εξετάσεις και φάρμακα) ξεπερνούν το 40% των συνολικών δαπανών.  Οι επισκέψεις στα απογευματινά εξωτερικά ιατρεία που θεσμοθετούνται με τον νόμο Παπαδόπουλου για την υγεία και επιβαρύνουν τους ασθενείς, θα αυξήσουν ακόμα περισσότερο αυτές τις δαπάνες, ακυρώνοντας στην πράξη την ίδια την έννοια της δημόσιας περίθαλψης. Φυσικά η μερίδα του λέοντος πηγαίνει στα χέρια των φαρμακευτικών εταιρειών που εισάγουν όλο και πιο ακριβά φάρμακα στην αγορά καταφέρνοντας ν’ αυξάνουν διαρκώς τους προϋπολογισμούς τους, για να ξεπεράσουν σε κάποιες περιπτώσεις, τους προϋπολογισμούς ακόμα και ολόκληρων χωρών.

Η απόλυτη κυριαρχία των φαρμακευτικών εταιρειών στο χώρο της Υγείας και οι τρομακτικές επιπτώσεις της πάνω στην ανθρώπινη υπόσταση σκιαγραφούνται καθαρά στην έκθεση μιας Επιτροπής της γαλλικής κυβέρνησης υπό την Simone Weil, που επιδόθηκε τον Γενάρη του 1995 στον καθηγητή Zarifian και τόνιζε ότι «αν δεν αλλάξει η κατάσταση μπορούμε ν’ αναγγείλουμε την έκρηξη της φαρμακολογικής ιατρικοποίησης της ανθρώπινης ύπαρξης»12.

Φυσικά αυτή η φαρμακολογική ιατρικοποίηση δεν είναι παρά μια μόνο πλευρά του φαινομένου που χαρακτηρίζει την εποχή του καπιταλισμού και αποκαλεί «απεριόριστη ιατρικοποίηση».13

Με βάση το ρόλο τους οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν καταφέρει να ελέγχουν μεταξύ άλλων και δύο πολύ κρίσιμους τομείς της Ιατρικής, την εκπαίδευση και την έρευνα. Αυτές σε τελευταία ανάλυση, καθορίζουν τις ανάγκες, τα κριτήρια, τους τομείς, το κλίμα ακόμα και τη νοοτροπία των εκπαιδευόμενων γιατρών. Αναλαμβάνοντας υπό τη χορηγία τους την οργάνωση συνεδρίων, συμποσίων, ημερίδων έρχονται να υποκαταστήσουν το ρόλο του Πανεπιστημίου, του Νοσοκομείου, των ιατρικών εταιρειών. Προβάλουν ως εκπαίδευση του γιατρού ακόμα και τις πληροφορίες για το συγκεκριμένο φάρμακο που διοχετεύουν στην αγορά, εξυπηρετώντας ουσιαστικά τις ανάγκες της διαφήμισής του.

Οι δραστικές περικοπές που επιβάλουν οι κυβερνήσεις στη χρηματοδότηση των πανεπιστημιακών ερευνητικών μονάδων, παράλληλα με το αυξημένο κόστος της νοσοκομειακής περίθαλψης των φτωχών και παραμελημένων αρρώστων στις πανεπιστημιακές κλινικές που εξακολουθούν να δέχονται άπορους, οδηγούν στο κλείσιμό πολλών από αυτές.

Τα πανεπιστημιακά ερευνητικά ιατρικά κέντρα των Η.Π.Α. έχουν λόγω περικοπών μειώσει το προσωπικό τους και τις δυνατότητες διεξαγωγής ερευνών. Εξαιτίας όλων αυτών των δυσκολιών στην έρευνα αλλά και στην εκπαίδευση των γιατρών, των νοσηλευτών, των εργαζόμενων γενικά στο χώρο της Υγείας 125 απ’ αυτά τα κέντρα προορίζονται να κλείσουν, όπως αναφέρεται σε editorial του Lancet.15

Από την άλλη μεριά η ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται από τις πανεπιστημιακές κλινικές υποβαθμίζεται διαρκώς. Οι δραστικές περικοπές του προϋπολογισμού τους, στα πλαίσια της συμπίεσης από τους managers του κόστους των υπηρεσιών τους, οδηγούν πολλούς καθηγητές και ερευνητές στο να τα εγκαταλείπουν, περνώντας στον αδρά αμειβόμενο ιδιωτικό τομέα. Πολλοί ερευνητές γίνονται διευθυντές σε φαρμακευτικές εταιρείες. Σε κάποιες περιπτώσεις η έρευνα περνά στα χέρια των εταιρειών μέσα από άτυπες συμφωνίες ανάμεσα σ’ αυτές και τα πανεπιστήμια.15 Αυτή η κατάσταση έχει τραγικές επιπτώσεις στους φοιτητές που βλέπουν να μειώνεται ο χρόνος της διδασκαλίας και της κλινικής άσκησής τους και να πέφτει το επίπεδο των σπουδών τους, ενώ παραδίνονται ανυπεράσπιστοι στις σειρήνες της προκατασκευασμένης γνώσης των φαρμακευτικών εταιρειών. Οι μεγαλύτερες από αυτές υπογράφουν συμβόλαια με ιδιωτικούς ερευνητικούς οργανισμούς χρηματοδοτώντας ερευνητικά πρωτόκολλα και θέτοντας υπό τον έλεγχό τους τα αποτελέσματα των ερευνών και τη δημοσίευσή τους. Είναι ευνόητο ότι η εγκυρότητα και η αξιοπιστία αυτών των ερευνών είναι αμφισβητήσιμη, όπως κατά καιρούς καταγγέλλεται, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις από κάποιους θαρραλέους επιστήμονες. Γιατί πρωταρχικό μέλημα των φαρμακευτικών εταιρειών δεν είναι η ανάπτυξη της ιατρικής έρευνας και της επιστήμης, αλλά η προώθηση εκείνης της επιστημονικής ανακάλυψης που θα οδηγήσει στην κατασκευή ενός αποτελεσματικού φαρμακευτικού σκευάσματος, που «θα πιάσει» στην αγορά. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο οι εταιρείες έχουν αρχίσει να χρηματοδοτούν οι ίδιες την έρευνα, αναπτύσσοντας τον δικό τους ερευνητικό τομέα, παύοντας πια να χρηματοδοτούν πανεπιστημιακά ερευνητικά κέντρα. Είναι ενδεικτικό ότι το ποσοστό της χρηματοδότησης των κλινικών δοκιμασιών από φαρμακευτικές εταιρείες σε πανεπιστημιακά κέντρα έπεσε από 80% το 1991 σε 40% το 1998.15

Είναι φανερό ότι μ’ αυτούς τους όρους η ιατρική εκπαίδευση και έρευνα υποτάσσονται κι αυτές στη λογική της εμπορευματοποίησης της Υγείας, καθιστώντας πρακτικά ανέφικτη την αυτοτελή τους ανάπτυξη και εκθέτοντας τες στους κινδύνους που συνεπάγονται οι πολιτικές επιλογές εκείνων που σχεδιάζουν και υλοποιούν τις πολιτικές Υγείας. Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο σοβαρή σε περιόδους κρίσης, σαν την σημερινή, που οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές εφαρμόζονται στον τομέα της Υγείας, ακόμα και από κεντροαριστερές κυβερνήσεις. Οι υποχρηματοδοτήσεις, ο κατακερματισμός των πεδίων έρευνας, τα διαπλεκόμενα δημιουργούν σήμερα ένα εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον για την έρευνα σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. «Οι συνέπειες της εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης και της έρευνας είναι ακόμα άγνωστες. Αν οι δυνάμεις της αγοράς επηρεάζουν την εκπαίδευση και την έρευνα την ίδια την περίθαλψη τότε η πρόγνωση είναι ζοφερή», τονίζεται σε ειδική ανάλυση των αποτυχιών της αγοράς πάνω στην Ιατρική στις Η.Π.Α. 16  

Η κρίση της Ιατρικής ( Mέρος 2ο)  

8-9 Δεκέμβρη 2001

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. “Poverty Inequality and Health” edited by David A. Leon and Gill Walt, Oxford University Press, 2000

2. Σ. Μιχαήλ «Τεχνολογίες της Υγείας και Τεχνολογίες Εξουσίας στην όψιμη παγκοσμιοποίηση», Τετράδια Ψυχιατρικής Νο 72, 2000

3. Σ. Μιχαήλ «Κόστος vs Ζωή», ανακοίνωση στο 2ο Συνέδριο Ψυχο-ογκολογίας, 1998

4. Vicenzo Navarro «Dangerous to your health Capitalism in health care», 1993

Monthly Review Press

5 . Dying for Growth: Global Inequality and the Health of the Poor, edited by Jim Yong Kim, Joyce V. Millen Alec Irwin and John Gershman, Common Courage Press.

6. E. Zarifian «Les paradis plein la tete » ed. Odile Jacob , 1998

7. Betrayal of trust: The Collapse of Global Public Health, by Laurie Garett, Hyperion

8. K . Μάτσα «Η υπερσυνταγογράφηση στην καθημερινή κλινική πράξη» Τετράδια Ψυχιατρικής, Νο 74, 2001

9. Project Censored Org «Drug companies Influence doctors and health Organizations to Push Meds. 4-8-2001

10. Animal liberators against Glaxo. www. Technopunx. Co. uk. For NVDA news and Links 17/2/2001.

11. Εφημερίδα «Καθημερινή» - 18/11/2001

12. Εφημερίδα Le monde 30/3/96

13. Michel Foucault “Crise ou crise le l anti – medecine?” Dits et Ecrits II, 1976 – 1988, Quatro Gallimard 2001, σ. 41

14. Περιοδικό Lancet – editorial – 13/5/2000

15. «New England Journal of Medecine» May 18, 2000, editorial by Mareia Angell, MD

16. W.T. Whitney “Market failures in US Medecine” Monthly Review, February 2001, σ. 41 - 45

Τελευταία ενημέρωση

18 Ιουλίου, 2002


Ποιος είναι ο Παναγιώτης Βήχος;


Υπογράψτε ή δείτε το βιβλίο

 επισκεπτών μου


Contact Us
Επικοινωνία

 


Πρότεινε αυτήν την σελίδα 

σ' έναν φίλο


Γραφτείτε στην Mailing List 

για να ενημερώνεστε σε κάθε νέα ανανέωση


Στείλε άρθρο


FORUM

Ελάτε να τα πούμε


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Δωρεάν ανταποδοτική διαφήμιση (επικοινωνήστε με τον webmaster)