|
"Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ" Μουσικές σελίδες |
||
|
Αρχείο
|
MOY ΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΑΚΗ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑΓΙΩΡΓΟΣ ΦΑΚΑΝΑΣ (καθηγητής μουσικής) Έλλειψη παιδείας σημαίνει αναξιοκρατία. Υπάρχει πάντα ένα αντικειμενικό επίπεδο πέρα από την υποκειμενική επιφάνεια, στο οποίο όλοι συμφωνούν για το καλό ή το κακό. Η παιδεία, δηλαδή η εκπαίδευση πάνω στην προγενέστερη γνώση, δημιουργεί αλάνθαστα και αντικειμενικά κριτήρια για ότι συμβαίνει στην τέχνη ή στην κοινωνία γενικότερα. Σ΄ ένα κοινωνικό σύνολο, όπου δεν υπάρχει δημοκρατικά οργανωμένη εκπαίδευση, επικρατεί η ημιμάθεια ο κακώς εννοούμενος ερασιτεχνισμός και οι αξίες χάνουν το νόημά τους. Η παιδεία είναι σημείο αναφοράς του ήθους και των αρχών ενός συνόλου. Ειδικά η καλλιτεχνική εκπαίδευση ισορροπεί και εξανθρωπίζει τις σκέψεις και τις πράξεις των μελλοντικών λειτουργών της τέχνης. Αποβάλλει από αυτούς το φόβο της σύγκρισης, τον πρωταθλητισμό και αναδεικνύει το πραγματικό πρόσωπο της τέχνης που ενώνει, ερευνά, λυτρώνει, αποφασίζει και προχωρά. Όταν λοιπόν μια χώρα αναζητά το πρόσωπο και το ρόλο της στην παγκόσμια πραγματικότητα εκπαιδεύει τους κατοίκους της, για να έχουν τη δυνατότητα της αυτόνομης δημιουργίας ή της ιδιαίτερης επεξεργασίας ξένων ερεθισμάτων. Στην τέχνη, στη μουσική, η ανάγκη αυτή γίνεται επιτακτικότερη. Είναι γεγονός, πέρα από κάθε αμφισβήτηση, ότι η μουσική παιδεία γενικά, αλλά και η σύγχρονη μουσική εκπαίδευση στην Ελλάδα δεν έχει τύχει ιδιαίτερης μέριμνας, με συνέπεια η χώρα που στο παρελθόν γέννησε τις τέχνες και τα γράμματα να στερείται από ένα ανάλογο παρόν. Η κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα στην Ελλάδα του 20ου αιώνα και οι αρνητικές οικονομικές εξελίξεις που σε μεγάλο βαθμό την προσδιόρισαν και την προσδιορίζουν, αποτελούν τις κύριες αιτίες που η μουσική και κατ΄ επέκταση η καλλιτεχνική παιδεία δεν προσέλαβε τις διαστάσεις που θα αντανακλούσαν το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και που θα αποτελούσαν αντάξια επέκταση του προηγούμενου μεγέθους τους. Ακόμη η προτεραιότητα που δόθηκε σε βιοτικά προβλήματα που οξύνθηκαν μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του ελληνικού εμφυλίου και που αφορούσαν την επούλωση των βαθιών κοινωνικών αλλά και οικονομικών πληγών που άφησε πίσω της η λαίλαπα του πολέμου, αποτέλεσε την τροχοπέδη σε κάθε δημιουργική σκέψη και κατεύθυνση προς την πολιτισμιακή αναβάθμιση όσον αυτή αφορά την ανάπτυξη των τεχνών και των γραμμάτων. Οι σποραδικές αναλαμπές, αποτέλεσμα κάποιων ατομικών πρωτοβουλιών ή κάποιων πεφωτισμένων διανοουμένων που πέρασαν ή θα περάσουν στην καλλιτεχνική ιστορία του 20ού αιώνα για την Ελλάδα, δεν μπορούν παρά να αποτελούν τις εξαιρέσεις που έρχονται να επιβεβαιώσουν του λόγου το αληθές. Η σημερινή πραγματικότητα της σχέσης του λαού και τέχνης και κυρίως της μουσικής που μας απασχολεί, αποτελεί το ατράνταχτο επιχείρημα της θέλησής μας, ως έρευνα, να συμβάλλουμε στην προώθηση της αγάπης προς το καλό και το ωραίο, να προσπαθήσουμε να υποδείξουμε μια νέα σχέση των νέων της χώρας μας με τη μουσική δημιουργία και με ερασιτεχνικό όραμα και επαγγελματική ευσυνειδησία. Το ενδιαφέρον και η αγάπη του Έλληνα του παρελθόντος προς τις τέχνες και τη μουσική, σήμερα έχει υποκατασταθεί με μια ευκαιριακή σχέση που σκοπό έχει την εφήμερη διασκέδαση με εύκολους και συμβατικούς τρόπους. Το μεγαλύτερο ποσοστό του λαού οδηγούμενο από μια συγκυρία προβλημάτων, έχει αποκοπεί από την ουσία των καλλιτεχνικών δημιουργημάτων που είναι η αγωγή της ψυχής. Το τραγούδι επικρατεί ολοκληρωτικά αποκλείοντας κάθε άλλη μουσική δημιουργία, δημιουργώντας ταυτόχρονα ουσιαστικότατο καλλιτεχνικό και πολιτιστικό πρόβλημα. Αγνοείται επισταμένα η πολιτιστική προσφορά και η καλλιτεχνική ουσία της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και του δημοτικού τραγουδιού. Το μόνο που μένει από αυτό είναι ο διασκεδαστικός του χαρακτήρας και υπό τέτοια μορφή προσφέρεται στον κόσμο. Αίθουσες που να καλύπτουν τις καλλιτεχνικές ανησυχίες μουσικών δημιουργών της σύγχρονης μουσικής (σύγχρονη συμφωνική μουσική, jazz, avant garde, προοδευτικό τραγούδι) δεν υπάρχουν. Μοναδική εξαίρεση το ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ που ευχόμαστε να φιλοξενήσει τη σύγχρονη ελληνική ορχηστρική δημιουργία στη μεγάλη της έκδοση. Και αν για κάποιο χρονικό διάστημα λειτουργήσει κάποιος άλλος χώρος (όπως klub κλπ.) το πιθανότερο είναι ότι η παρουσία του θα είναι σύντομη, όχι γιατί δεν υπάρχει το κοινό που θα τον συντηρήσει, αλλά διότι τα οικονομικά του προβλήματα και ο αθέμιτος ανταγωνισμός στον οποίο υπόκειται (ταυτόχρονα με την κρατική αδιαφορία) θα οδηγήσουν μαθηματικά στον μαρασμό και στο αναγκαστικό κλείσιμο. Η μουσική παιδεία θα μπορούσε να αποτελέσει τον αντίποδα σε όλη την προηγούμενη θεώρηση. Για να ήταν σε θέση να επιτελεί ένα τέτοιο ρόλο, θα έπρεπε να είχε χαρακτήρα ουσιαστικά εκπαιδευτικό με κατευθύνσεις απλής επιμόρφωσης απ΄ την πλευρά των ασχολουμένων ερασιτεχνικά με τη μουσική, αλλά και δημιουργίας επαγγελματικής συνείδησης και δυνατότητας δυναμικής λειτουργίας μέσα στο χώρο απ΄ την πλευρά των ασχολουμένων επαγγελματικά με τη μουσική. Αυτή η διττή λειτουργία δεν έχει γίνει κατορθωτό να καλύψουν ούτε τα δύο κρατικά ωδεία από το κράτος, ούτε οι μικρής δυναμικότητας ιδιωτικές σχολές, αφού και στις τρεις περιπτώσεις διδάσκεται με βιβλιογραφία και νοοτροπία του 1925 μόνον η κλασσική μουσική χωρίς καμία προέκταση στη σημερινή μουσική πραγματικότητα. Η σύγχρονη αρμονία, οι σύγχρονες τάσεις και προεκτάσεις του αιώνα μας, τα σύγχρονα όργανα, που αποτελούν άλλωστε μια παγκόσμια πραγματικότητα, απουσιάζουν πλήρως απ΄ τα ελληνικά ωδεία ή εμφανίζονται περιστασιακά σε κάποιο από αυτά χωρίς κανέναν όμως προγραμματισμό που να περιέχει αφετηρία, διαδρομή και ολοκλήρωση σπουδών. Άλλωστε κανένα σύγχρονο όργανο δεν είναι ακόμη αναγνωρισμένο από την ελληνική πολιτεία (ας σημειωθεί ότι η κλασσική κιθάρα αναγνωρίστηκε μόλις το 1983). Αποτέλεσμα αυτών των σπουδών είναι να βγαίνουν κάθε χρόνο πολλοί πτυχιούχοι μουσικοί που όμως δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στον καθημερινό μουσικό γίγνεσθαι, αφού, οι κώδικες δημιουργίας σημερινού μουσικού έργου διαφέρουν ουσιαστικά από εκείνους της κλασσικής περιόδου, που αυτοί οι μουσικοί εδιδάχτηκαν στην περίοδο των σπουδών τους. Αν λοιπόν η μουσική παιδεία δεν έχει τις προϋποθέσεις να δημιουργήσει νέους μουσικούς με προοπτική και γνώση, με σύγχρονη αντίληψη και νοοτροπία, πώς μπορεί να μετατραπεί το σκηνικό που περιγράψαμε στις προηγούμενες σκέψεις. Στην Ελλάδα υπάρχει ένα λυρικό θέατρο. Αυτή η πραγματικότητα περιορίζει τις σκέψεις των μουσικών για μια δημιουργική καριέρα μιας και οι θέσεις είναι περιορισμένες. Ορχήστρα που να εκτελεί έργα σύγχρονης μουσικής και jazz δεν υπάρχει... Και όμως... Μέσα σ΄ αυτό το κλίμα που προσπαθήσαμε να περιγράψουμε, υπάρχουν ευαισθητοποιημένοι καλλιτέχνες και ευαισθητοποιημένο κοινό που το μέγεθός τους θα ήταν δυνατό να παρουσιάσει μια άλλη άποψη, να επιφέρει μια καθοριστική συμβολή στην κατανόηση της κοινωνικής πραγματικότητας και στην αλλαγή των στοιχείων εκείνων που την υποβαθμίζουν πολιτιστικά. Υπάρχουν πολλοί νέοι που ψάχνουν να βρουν τον τρόπο να επικοινωνήσουν με τη σύγχρονη υψηλή τέχνη, που θέλουν να αφιερωθούν στη μουσική και να προσφέρουν. Αυτό που απουσιάζει είναι η οργανωμένη σύγχρονη μουσική παιδεία με ή χωρίς κρατική παρέμβαση. Ισως έτσι οι μεταβλητές που προσδιορίζουν τη σημερινή πραγματικότητα στην Ελλάδα αποκτήσουν έναν ισχυρό αντίλογο. Από αυτό το όραμα ορμώμενοι, ερχόμαστε σε επαφή μαζί σας και ελπίζουμε στην ουσιαστική συμβολή σας με τις δικές σας τοποθετήσεις πάνω στο θέμα που ανοίγουμε. Μια συμβολή στην προοπτική της ανανέωσης των πολιτιστικών συνθηκών και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των σημερινών κατοίκων της χώρας που γέννησε τον πολιτισμό και τη δημοκρατία. Η πρόταση του Δημήτρη Φωτόπουλου
|
Τελευταία ενημέρωση 03 Ιουλίου, 2002 Ποιος είναι ο Παναγιώτης Βήχος;
για να ενημερώνεστε σε κάθε νέα ανανέωση
|
